Etki Yatırımı Derneği’nin ve ardından Etki Yatırımı Platformu “Etkiyap” ın kurulmasının üzerinden 1 yıl geçti. 2016 yılından bu yana sosyal etki, etki yatırımı gibi konulara kafa yoran, kapasite geliştiren ve danışmanlık veren birisi olarak etki yatırımı ile ilgili katıldığım uluslararası eğitim ve konferanslarda gözlerim yıllarca hep Türkiye’den katılımcıları, sunum yapanları aradı. Tüm dünya değişimi, “Büyük Resetleme”yi konuşurken, sürdürülebilirliğin ötesinde etki ekonomisine nasıl geçeceğini konuşurken biz nerdeydik? Ne kadar farkındaydık?
Fiziken katıldığım son etki yatırımı etkinliği, Ekim 2019’da Amsterdam’da gerçekleşen GIIN (Global Impact Investing Network) konferansı oldu. Bu konferansta benim gibi yıllardır yurtdışında yaşayan ve etki yatırımlarıyla ilgilenen Sertaç Yeltekin ile tanıştım. Konferansın farklı oturumlarına yetişme telaşı ile içinde yaptığımız kısa sohbeti, bir gün Türkiye’de “etki yatırımı” ile ilgili bir konuda birlikte faaliyette bulunmak üzere bitirmek üzereyken, o sıralarda Türkiye’de etki yatırımı konusuyla ilgilenen tek Türk şirketi olan idacapital’in ortakları Anıl Gökçen Körpınar ve Cem Baytok da sohbetimize katıldı. Kısa konuşmalardan sonra vedalaştık ve herkes kendi yoluna gitti.
Derken, 2020 yılının ilk çeyreğinde COVID-19 gerçeği ile burun buruna geldik! Hayat adeta durdu. İş durdu. Dünya durdu. Aslında her kriz, her şok yeni birşeylerin habercisi değil midir? Her şok bizi başka bir çıkış yolu bulmaya, daha yaratıcı olmaya, mevcutu sorgulamaya zorlamaz mı? Etkiyap da bu anlamda, COVID-19 krizinden çıkan bir fırsat oldu!
Mart 2020’de karantinanın başladığı ilk günlerde, Türkiye’de etki yatırımı konusunda girişimde bulunmaya karar verdim. Arama motoruna “etki yatırımı” yazdım. Yalnızca bir Harvard Business Review makalesinin çevirisi, bir de UNDP IICPSD ile T.C. Cumhurbaşkanlığı’nın ortaklaşa çıkardığı 2019 Kasım tarihli “Türkiye’de Etki Yatırımı Ekosistemi” adlı rapor çıktı. O gün kolları sıvayıp çalışmaya, içerik üretmeye başladım.
Önce Etki Yatırımı Derneği kuruldu. Bir yandan içerik üretimim devam ederken, diğer yandan benimle birlikte etki yatırımı savunucusu olacak takım arkadaşlarımı aramaya başladım. Hemen, gittiğim son konferansta etki yatırımı konusunda sohbet ettiğim Sertaç Yeltekin’i aradım. Derneği kurduğuma inanamadı! Etkiyap’ı da birlikte kurmaya, yapılandırmaya karar verdik ve güçlerimizi birleştirdik. Ardından, çok değerli İcra Kurulu Üyelerimizi tek tek tespit edip uzun hazırlık görüşmeleri sonucunda İcra Kurulu’nda görev almaları için davet ettik!
Bu sırada, iş dünyasının iş yapma şekli hızla değişti; dijital toplantılar norm oldu. Etkiyap’ı dijital olarak lanse ettiğimiz 1 Haziran 2020 günü herşeye sıfırdan başladık ve fakat umutla başladık. Milenyalleri ve Z kuşağını hedef alarak oluşturduğumuz kurumsal kimliğimiz ve duruşumuzla hızla takipçi sayımızı artırdık. Kurulduğumuz ilk günden bu yana bize en çok ulaşan kitle gençler oldu. İçine doğdukları küresel krizlerin tartışılmasında, çözümünde oldukça duyarlı ve bilinçli olduklarını gördük ve bu sebeple gençlerin katılımını ve söylemini daima önemsedik. Küresel bir krizin tam içindeyken insanların belki de en çok duymak istedikleri kelime “değişim” oluyor; bunu bizzat tecrübe ettik. Nasıl değişmeliyiz ki adapte olabilelim? Değişim için “etki”nin rolü nedir? Tercihlerimiz etki yaratır mı? İşte en önemli soru bu!
Temmuz 2020’den itibaren Türkiye’de etki yatırımı konusunda faaliyet göstermeye başlamış anahtar paydaşlarla görüşmelerimiz başlamıştı bile. UNDP IICPSD ofisi, UNDP Türkiye ofisi, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ile yaptığımız temaslarda Türkiye’de etki yatırımı konusunda kurulacak bir üst kurulun gerekliliği konuşulmaya başlandı. Kasım 2019 tarihli “Türkiye’de Etki Yatırımı Ekosistemi” raporunda da aynı konuya değinildiğini biliyorduk.
Türkiye’deki değişik kesimlerden paydaşlarla görüşmelerimiz devam ederken, bir yandan da uluslararası kuruluşlarla üyelik anlaşmalarımızı yapmaya başladık. New York merkezli GIIN (Global Impact Investing Network), Londra merkezli Social Value International (SVI) ve Impact Alliance üyesi olduk. Diğer taraftan, merkezi Londra’da bulunan GSG (Global Steering Group for Impact Investing) ile tanıştık ve görüşmelerimiz başladı. 33 ülkede ulusal etki yatırımı danışma kurulları kurulmasına ön ayak olan GSG ile görüşmelerimiz devam ederken, diğer ülkelerde kurulan etki yatırımı danışma kurullarıyla irtibata geçmiştik bile. İspanya’nın, İngiltere’nin, İsrail’in, Bangladeş’in etki yatırımı danışma kurullarının kuruluş hikayelerini dinledik, tecrübelerini not ettik.
Artık, Türkiye’de de bir etki yatırımı danışma kurulu kurma ve GSG’ye üyelik başvurusu yapıp uluslararası bilgi ve iletişim ağına katılma zamanı gelmişti. Ekim 2020’de Türkiye’nin etki yatırımı konusundaki anahtar paydaşlarımızla birlikte ulusal bir etki yatırımı danışma kurulu kurulmasına ön ayak olacak ve gerekli hazırlıkları yapacak bir çalışma grubu oluşturmamız yönünde bir irade oluştu. Türkiye’de sadece ve sadece etki yatırımı konusunda farkındalık oluşturulması ve bir ekosistemin geliştirilmesi amacıyla kurulan Etkiyap’a, Türkiye’de kurulacak etki yatırımı danışma kuruluna dair hukuki ve idari tüm hazırlıkları yapması görevi bu çalışma grubu tarafından verildi. UNDP IICPSD ofisi, UNDP Türkiye ofisi, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Etkiyap tarafından oluşturulan bu çalışma grubu, Türkiye’de Etki Yatırımı Danışma Kurulu’nun kurulması ve yapılanması için elbirliği ile çalıştı.
Geçtiğimiz 1 yıl içinde etki yatırımı konusunda farkındalık artırma çalışmalarını düzenli yürüten Etkiyap, diğer taraftan etki ölçümlemesi ve yönetimi konusunda da eğitim vermekte ve sosyal etki ölçümlemesi faaliyetlerini de sürdürmekte. Türkiye’de bir etki yatırımı ekosistemi oluşturma yönündeki misyonunu da Etki Yatırımı Danışma Kurulu’nun kurulması için çalışarak yerine getiren Etkiyap, birinci yılını doldururken bu görevi yerine getirmiş olmanın gururunu yaşıyor.
Ancak herşey daha yeni başlıyor! Türkiye’de etki yatırımı konusunda bir üst kurul olarak görev yapacak olan Etki Yatırımı Danışma Kurulu, bünyesinde yer alan 9 kamu kurumu , 10 özel sektör kurumu ve 8 kar amacı gütmeyen kurum ile Türkiye’nin etki yatırımı gündemini Etkiyap’ın başkanlığında belirlemeye hazırlanıyor.
İyi ki doğdun Etkiyap!
